Gedachtekracht

Je bent wat je denkt… beetje cryptisch en waar. Als je ervan overtuigd bent dat iets niet lukt dan is de uitkomst zeker, het lukt ook niet. En als het per ongeluk wel lukt dan komt dat niet door jezelf maar heeft het lot je een handje geholpen.

Doorzetten

Iets anders zien we bij topsporters en kleine kinderen. Wie denkt dat nieuwe records eenvoudig verbroken worden heeft het mis. Deze zijn behaald met bloed zweet en tranen. Kleine kinderen beschikken ook over dit doorzettingsvermogen. Een kind dat leert lopen denkt niet na drie keer omvallen, “lopen is niets voor mij, ik denk dat ik het maar niet meer probeer”.

Handdoek in de ring

Hoe komt het toch dat veel mensen al snel de handdoek in de ring gooien? Dat iets alleen maar kan als het in één keer lukt? Dat we onszelf zo vaak voor de gek houden?

We luisteren maar al te graag naar goedbedoelde adviezen die bevestigen wat we al wisten, we kunnen iets niet. “Doe jij het nou maar niet, laat dat maar aan anderen over”. Remmend en eigenlijk zeer oneerlijk!

Eigen ervaringen

Als je als kind vaak genoeg hoort dat je iets niet kunt ga je het ook geloven. Ik heb eens een jongen in de klas gehad waarvan de moeder steeds maar beweerde dat hij zo verlegen was, ik herkende het niet tot ik hem samen met zijn moeder zag. Hij kroop achter haar rug weg. Ik begrijp waar haar overtuiging vandaan kwam maar ik zag in de klas een zelfverzekerd jongetje dat geen spoor van verlegenheid vertoonde.

Ook zat er eens een jongen in mijn klas met maar één goede vriend. Zijn moeder maakte zich erg veel zorgen over zijn sociaal emotionele ontwikkeling. Toch lag hij goed in de klas, was hij zeer sociaal maar vond hij het hebben van maar één vriend prima.

Twee voorbeelden waar waarden worden gegeven aan gedrag. En best jammer als er van een niet bestaand probleem een probleem wordt gemaakt.

Twijfel en zelfbeeld

Een kind dat te nadrukkelijk hoort dat hoe hij is een probleem met zich meedraagt zal gaan twijfelen over zichzelf, krampachtig iets willen veranderen en daardoor een stuk van zichzelf verliezen. Een kind dat te vaak hoort dat hij zo goed is kan gaan lijden aan zelfoverschatting. Je ziet dat het een lastig probleem is waarin je het evenwicht moet zoeken.

Leren door spel

Ik heb in mijn praktijk onder andere gewerkt met een mindset kwartet maar kwam er niet goed uit. Ik ben een voorstander van betekenisvol en ook zelfstandig kunnen werken met spellen. Dat lukte niet goed met dit spel. Je kon prima kwartetten maar ik mistte het stukje inzicht creëren.

Ik leer leren

Bij de methode “ik leer leren, van centrum Tea Adema, wordt gewerkt met rode en groene gedachten. Het is duidelijk wat positieve gedachten zijn en wat niet echt helpende gedachten zijn. Een voorbeeld is dat een kind kan het best als positief zien als het denkt dat het voor slimme mensen vanzelf gaat. Toch is dat een negatieve gedachte.

Ik mistte die duidelijkheid bij het kwartet waarmee ik werkte en heb een nieuw spel ontwikkeld waar duidelijk is wat de helpende maar ook wat de remmende gedachten zijn. Je kunt al spelend met het kind in gesprek over de stellingen en waarom sommige gedachten groen zijn en andere gedachten rood.

Ook kunnen kinderen dit spel zelfstandig spelen en hopelijk ontstaan er dan mooie gesprekken en inzichten.

Het spel is verkrijgbaar via https://klaslokaal.nu/product/gedachtekracht-kwartet/

 

Hoogbegaafd, wat is het ?

Deze week is het de week van de hoogbegaafdheid. Mooi moment om eens wat meer stil te staan bij wat hoogbegaafdheid is. Wat betekent het als je hoogbegaafd bent? Wat zijn de valkuilen? Hoe haal je het beste uit je slimme kind?

Wat is intelligentie?

De omschrijving voor intelligentie die het meest wordt gehanteerd is: Het vermogen om doelgericht te kunnen handelen, rationeel te denken en dit goed toe te kunnen passen. In het geval van een kind wordt gekeken of het een kind lukt om zich aan zijn omgeving aan te passen en over welke vaardigheden beschikt het. Er is dus naast een vaardigheidsonderzoek over welk niveau een kind heeft bij het schoolse leren ook een grijs gebied. Om te kunnen slagen zijn doorzettingsvermogen en anderen persoonlijkheidskenmerken nodig. Die vaardigheden zijn moeilijk meetbaar. Een hoog IQ hoeft dus niet automatisch in te houden dat een kind ook hoogbegaafd is.

Verdeling IQ scores

Grofweg is de IQ score verdeeld in groepen, een IQ van 70 en lager wordt gezien als moeilijk lerend. Van 80 tot 90 ben je beneden gemiddeld intelligent, van 90 tot 110 spreken we van een gemiddeld IQ, van 111 tot 120 bovengemiddeld ,bij 121 ben je begaafd en vanaf 130 hoogbegaafd.

Wat is hoogbegaafdheid?

De term hoogbegaafd krijg je als je een IQ vanaf 130 hebt. Zoals hierboven te lezen is blijft er een gebied onderbelicht. Daardoor zegt zo’n getal niet alles en kan het voorkomen dat een kind dat goed heeft gescoord op de IQ test toch in de praktijk moeilijkheden tegenkomt.

Testen

Het IQ wordt vaak bepaald door testjes. Zo wordt gekeken of een kind ziet wat er op een afbeelding van een voorwerp ontbreekt, de algemene kennis wordt getest maar ook bijvoorbeeld rekenen, er wordt getest op maar liefst 13 deelgebieden. Hier wordt een scoringstabel op gelegd waarin ook de leeftijd van het kind wordt meegenomen. Een goede test krijg je door alle factoren mee te nemen tijdens het testen. Zoals de omstandigheden waarin de test heeft plaatsgevonden, observaties tijdens het onderzoek, schoolresultaten maar ook medicijn- en stemmingmiddelengebruik etc.

Verbaal/ performaal

Wat wordt nu bedoeld met verbaal en performaal? Niet alle soort intelligentie zijn bij elk kind even sterk ontwikkeld. Disharmonie is een veelvoorkomend verschijnsel. Veel hoogbegaafden hebben een hoog verbaal IQ: ze zijn taalgevoelig, denken snel en hebben een ruime woordenschat. Het performale IQ geeft aan hoe groot het handelend vermogen van het kind is.

Disharmonie

Een test kan de ontwikkeling van sterke en zwakke kanten laten zien.  Er is sprake van een disharmonisch profiel wanneer er opvallende verschillen bestaan tussen de verbale en de performale intelligentie. Dit is meestal een teken dat er iets aan de hand in de ontwikkeling.  Het wordt ook wel aangeduid met de term ‘verbaal/performaal kloof’.

Kinderen en jongeren die verbaal sterk zijn, worden overschat. Ze hebben vaak meer tijd nodig bij taken met ruimtelijk inzicht en organiseren. Kinderen en jongeren die non-verbaal sterk zijn, worden onderschat. Ze zijn juist sterk in visueel en praktisch handelen.

hoogbegaafd

Diverse testen

De bekendste testen die gebruikt worden zijn de WISC en de Rakit. Er zijn online veel gratis testen te vinden. Die geven misschien een beeld maar zijn zeker niet vergelijkbaar met testen die door psychologen of andere gekwalificeerde helpverleners worden afgenomen.

Valkuilen

Het algemene beeld is dat bij een kind dat hoogbegaafd is alles gemakkelijk en vanzelf gaat. Ze kunnen slagen zonder hulp. De valkuilen bij een disharmonisch profiel kunnen zijn dat een verbaal sterk kind overschat wordt en een performaal sterk kind onderschat wordt.

Ook onder hoogbegaafden komt bijvoorbeeld dyslexie en dyscalculie voor. Maar ook emotionele problemen als faalangst kunnen er voor zorgen dat een kind blokkeert. Dat gevaar  aanwezig omdat een hoogbegaafd kind anders denkt en dingen verwerkt dan een kind met een lager IQ. Niet beter, niet slechter, maar anders. Door steeds te ervaren dat je anders bent heb je de neiging je aan te passen. Op leergebied kan het averechts werken. Eén van de grootste problemen is dat hoogbegaafde kinderen niet hebben leren leren. Waar ligt dan eigenlijk het talent? Hoe ga je om met verwachtingen, geven die spanning en stress? Wat doe je als iets saai is, zet je dan door?

Meer informatie over hoogbegaafdheid vind je in het boek ‘Meer dan intelligent’ van Tessa Kieboom en Kathleen Venderickx. In dit boek worden de vele valkuilen bloot gelegd die er kunnen ontstaan bij het hebben van een hoog IQ . Maar ze reiken ook concrete tools aan die hoogbegaafden kunnen helpen om hun talenten te laten floreren en gelukkiger in het leven te staan.

Het boek vind je hier

Mooi verhelderende lezing

Hoe het werkt wordt supergoed uitgelegd in deze lezing van Linda Silverman voor SLO. Hij is lang en in het Engels maar ongelooflijk verhelderend.

Ik leer leren

Ik leer leren is een training een kind helpt om zijn/ haar eigen leerstijl te ontdekken. Tijdens 5 bijeenkomsten worden de leerstijl, faalangst en motivatie, plannen en organiseren, concentratie en uiteindelijk gemakkelijke manieren om saaie lesstof te kunnen onthouden behandeld.

Als je dus denkt, hoe is het toch mogelijk dat mijn slimme, al dan niet hoogbegaafde kind toch slechte cijfers haalt. Laat het het dan zelf uitzoeken en volg een training bij een gecertificeerde ‘Ik leer leren ’trainer

Stuur mij een bericht voor een vrijblijvende kennismaking.

Oogproblemen bij kinderen

Kijk haar stralen!

Deze schattige foto kreeg ik doorgestuurd van een ouder die op mijn advies met haar dochter een optometrist bezocht.

Soms heb je het niet in de gaten dat je kind oogproblemen heeft

Hoe sneller een oogprobleem wordt opgemerkt, hoe beter. Door er vroeg bij te zijn is de kans groter dat de schade beperkt blijft. Vaak is lastig om een afwijking bij kinderen aan de ogen te ontdekken zonder dat er een test wordt gedaan. Kinderen die slechter zien kunnen dit vaak goed compenseren en verbloemen. Het gebeurt vaak genoeg dat ouders pas achter een sterke afwijking van de ogen komen als er op school of ergens anders een ogentest wordt gedaan. Voor die tijd hebben ouders het soms niet eens in de gaten, dat er oogproblemen zijn bij hun kind. Het is daarom verstandig om ook op jonge leeftijd al regelmatig een ogentest te doen.

Oogproblemen

Hoe herken je oogproblemen bij een kind?

 

Bijziendheid, een gebrekkige oogbeweging of problemen bij de coördinatie tussen beide ogen.
  • Als een kind bij het lezen of het tekenen een boek of blad op minder dan 20 centimeter afstand houdt van de ogen
  • Als een kind bij het lezen of tekenen het hoofd opvallend schuin houdt
  • Als een kind het hoofd meebeweegt tijdens het lezen
  • Als een kind één oog bedekt tijdens het lezen
Problemen met het scherp stellen of met de samenwerking tussen beide ogen
  • Als het een kind niet lukt om zich lange tijd te concentreren
  • Als een kind vaak oververmoeid is na een schooldag
  • Als een kind te lang over schoolwerk doet waarbij gelezen moet worden
  • Als een kind soms dubbel of wazig ziet
Problemen met de oogbeweging
  • Als een kind regelmatig kleine woordjes overslaat
  • Als een kind zinnen herleest of woorden of regels over slaat zonder het op te merken
  • Als een kind tijdens het lezen wijst met de vinger (Dit kan ook door school aangeleerd gedrag zijn)
Problemen met visuele perceptie, ooghandcoórdinatie of onderscheid tussen links en rechts (visuele lateralisatie)
  • Als een kind de letters p en q of b en d door elkaar haalt
  • Als een kind letters of woorden omkeert
  • Als een kind moeilijk op de schrijflijn kan blijven en onregelmatige afstand tussen woorden laat zien
  • Als een kind een woord niet herkent dat het net gelezen heeft
  • Als een kind een rijtje getallen niet goed onder elkaar kan zetten
  • Als een kind moeite heeft om een regel terug te vinden wanneer het zijn blik van het werk voor hem richt naar het schoolbord of wanneer hij iets moet overschrijven
Problemen die wijzen op een visuele stoornis zoals ver- bijziendheid
  • Als een kind na het schrijven, lezen of tekenen last van hoofd- of rugpijn heeft
  • Als een kind geregeld rode ogen of oogleden heeft
  • Als een kind branderige ogen van lezen of tekenen krijgt
  • Als een kind zich opvallend vaak in de ogen wrijft
  • Als een kind veel met de ogen knippert tijdens het lezen of schrijven
  • Als een kind gevoelig is voor fel licht
  • Als een kind de ogen geregeld klein knijpt
Problemen met het visualiserend vermogen door te veel moeten concentreren op technisch lezen
  • Als een  kind tijdens het lezen steeds minder begrijpt wat er gelezen wordt
  • Als een kind zich geen voorstelling kan maken over wat er gelezen wordt
  • Als een kind niet navertellen wat gelezen is.

Oogproblemen

Test de ogen van je kind om oogproblemen en eventuele leerproblemen te voorkomen

Het zou eigenlijk een vast ritueel moeten zijn aan het begin van het schooljaar. Net als dat je naar de tandarts gaat om problemen te voorkomen zou dit ook bij ogen moeten.  Eén op de vier kinderen heeft oogproblemen en ziet daardoor minder goed. Deze problemen kunnen het gedrag van het kind én de leermogelijkheden beïnvloeden. Maar liefst  80% van de leerstof wordt namelijk via de ogen opgenomen.

Wat zag ik dat mij op het spoor zette van oogproblemen?

Dit meisje gaf regelmatig een goed antwoord dat ze vervolgens ergens opschreef waar het niet moest staan. Stel je eens voor hoe verwarrend het moet zijn om wel een goed antwoord te geven maar het wordt steeds fout gerekend omdat je het op de verkeerde plek hebt gezet. Je vraagt je af hoe het dan wel moet, waarom het maar steeds niet lukt. Een leerkracht blijft het maar uitleggen, maar het lijkt niet te beklijven. En de onzekerheid die dit oproept helpt zeker niet mee. Faalangst ligt op de loer en als je eenmaal blokkeert dan lukt het zeker niet meer. Dit probleem is alleen op te merken door door te vragen en mee te kijken tijdens het werk. Vooral in deze tijd met gepaste afstand een uitdaging.

Een leuke, kindvriendelijke,  video waarin een ogentest zit verstopt

Op de website van VisionDirect staat een leuke video waarmee je op een eenvoudige manier kunt zien of een jong kind eventueel ookproblemen heeft. De hoofdrolspeler in de video is de kat Pelzenbob die op reis gaat. De kat maakt allerlei avonturen mee en komt op interessante plaatsen terecht.

In de film zitten maar liefst vier oogtesten verstopt. Samen met je kind kan je de video bekijken en de vragen door je kind laten beantwoorden. Deze test gaat niet alleen om bijziendheid, maar ook om te kijken of je kind last heeft van andere oogafwijkingen. De test bestaat uit een visustest, een rood/ groen test, een kleurenblindheid test of een antigmatische test.

Klik op de link hieronder.

Bekijk hier samen met je kind het filmpje van Pelzenbob op de stie van VisionDirect de kat die de wereld over reist.

Tijdens het kijken wordt je kind vier keer gevraagd om ergens naar te kijken. Het resultaat van de ogentest kun je direct op de site van VisionDirect vinden.

De video is geen vervanging voor de oorspronkelijke ogentest, maar een manier om op een kindvriendelijke wijze eventuele oogproblemen op te sporen.

Zorgt het gebruik van een tablet voor oogproblemen?

De ontwikkeling van ogen duurt tot de leeftijd van 25 jaar. Vanaf het achtste jaar kan er al een ontwikkeling van bijziendheid zijn. Door veelvuldig gebruik van tablets, telefoons en computers kan bijziendheid worden versterkt. Door vaak en lang op schermpjes te kijken gebruiken kinderen hun ogen vooral voor dichtbij. Hierdoor ontwikkelen de ogen zich sterker dan normaal en kan dit bijziendheid veroorzaken.

Hoe voorkom je deze problemen?

Door  kinderen op gezette tijden iets anders te laten doen. Ook kun je ze aanleren om af en toe even in de verte te laten kijken, dat scheelt al een heel stuk. Gamen, lezen of filmpjes kijken met genoeg licht is belangrijk, én natuurlijk ook veel en vaak buitenspelen. Dat is óók voor de ogen heel gezond. Kinderen kijken buiten niet alleen maar dichtbij maar ook verder weg. De ogen worden zo op alle afstanden goed gebruikt en kunnen zich goed ontwikkelen.

Als  je merkt dat er iets niet goed is met het zicht van je kind of twijfel je hierover? Bij kinderen jonger dan 8 jaar is het gebruikelijk om via de huisarts of de jeugdgezondheidszorg een verwijzing te krijgen voor een orthoptist . Met oudere kinderen kun je direct langs bij een opticien.

Mijn tip!!!

Laat in geval van twijfel de ogen nakijken!
Baat het niet, schaden doet het ook niet. Ik hoop voor het meisje dat het leren vanaf nu een stuk eenvoudiger wordt.